Quang cảnh Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô ở Thành phố Vatican, ngày 25 tháng 1 năm 2015. / Nguồn: Bohumil Petrik / CNA
Andrea Gagliarducci
Đức Giáo hoàng Phanxicô có thể sớm chọn một Tổng Linh mục mới của Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô, để thay thế Đức Hồng y Angelo Comastri, người đã bước sang tuổi 77 vào tháng Chín. Sự thay thế ngài, theo các nhà quan sát của Vatican, có thể mang lại một sự thay đổi thế hệ rộng lớn hơn có thể liên quan đến ít nhất năm Bộ của giáo triều Vatican.
Hồng y Comastri, người đã có buổi tiếp kiến riêng với Đức Giáo Hoàng Phanxicô vào ngày 11 tháng 1, là một nhà thuyết giáo nổi tiếng với những cuốn sách bán rất chạy.
Trong thời gian bị phong tỏa do đại dịch, Đức Hồng Y Comastri bắt đầu lần chuỗi Mân Côi vào buổi trưa tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô.
Thánh Gioan Phaolô II đã bổ nhiệm Hồng y Comastri làm tổng đại diện cho mình của Thành Quốc Vatican, Chủ tịch "Tổ chức của Thánh Phêrô", và đồng thời là Linh mục phụ tá Tổng Linh mục Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô vào năm 2005. Năm 2006, Đức Giáo Hoàng Benedictô XVI bổ nhiệm Hồng y Comastri làm Tổng Linh mục Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô, kế vị Hồng y Francesco Marchisano.
Một dấu chỉ về việc nghỉ hưu sắp tới của Hồng y Comastri là quyết định của Đức Giáo Hoàng Phanxicô hoãn cuộc bầu cử các thành viên của Hội Đồng quản trị Vương Cung Thánh Đường, tức là đội ngũ linh mục quản lý Vương Cung Thánh Đường dưới sự hướng dẫn của vị Tổng linh mục. Các cuộc bầu cử được cho là sẽ diễn ra vào cuối mùa hè hoặc vào mùa thu, nhưng Đức Giáo Hoàng đã yêu cầu tổ chức sau ngày 11 tháng Giêng.
Vị Tổng Linh mục Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô chịu trách nhiệm việc thờ phượng và hoạt động mục vụ của Vương Cung Thánh Đường. Chức vụ rất cổ xưa và luôn được giao cho một hồng y. Kể từ năm 1991, vị Tổng Linh mục Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô cũng là đại diện cho Đức Giáo Hoàng của Thành Quốc Vatican.
Vị trí này quan trọng không chỉ vì Tổng Linh mục là một trong những cộng tác viên thân cận nhất của Đức Giáo Hoàng, mà còn vì ngài quản lý và tổ chức việc phụng vụ trong ngôi đền thờ mang tính biểu tượng nhất trong thế giới Công giáo.
Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô bao gồm 45 bàn thờ và 11 nhà nguyện, trong khi hầm mộ đền thờ Vatican, còn gọi là Crypt (hay Grottoes) chỉ có một số nhà nguyện dâng kính Đức Mẹ.
Lịch trình Thánh lễ hàng ngày tại Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô liệt kê một thánh lễ mỗi giờ từ 9 đến 12 giờ sáng, bằng tiếng Ý, tại Bàn thờ Chủ tọa. Có một thánh lễ khác bằng tiếng Ý lúc 8 giờ 30 sáng tại bàn thờ Bí tích Cực Thánh, trong khi hàng ngày vào lúc 5 giờ chiều, có một thánh lễ bằng tiếng Latinh.
Vào các ngày Chủ Nhật, có 5 thánh lễ được cử hành bằng tiếng Ý và một thánh lễ bằng tiếng Latinh.
Ngoài lịch trình Thánh lễ thông thường, có thể cử hành Thánh lễ tại mọi nhà nguyện của Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô. Các nhà nguyện được đăng ký trước bởi các nhóm khách hành hương hoặc các cá nhân tham dự Thánh lễ bằng ngôn ngữ của họ. Trên thực tế, mỗi ngày, Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô đều có nhiều lễ mừng bằng nhiều ngôn ngữ cùng một lúc.
Vị Tổng Linh mục mới sẽ được mời gọi quản lý việc này. Liệu vị Tổng Linh mục này có giữ mọi thứ như hiện tại không?
Có một cuộc thảo luận rộng rãi giữa các thành viên của Hội Đồng quản trị Vương Cung Thánh Đường về việc có nên giữ khả năng cử hành thánh lễ riêng tư trong Vương Cung Thánh Đường hay thay vào đó quyết định rằng những người hành hương muốn tham gia một thánh lễ phải có mặt trong các thánh lễ đã được lên lịch sẵn. Cuộc tranh luận cũng bàn về việc có thể bãi bỏ Thánh lễ hàng ngày bằng tiếng Latinh. Thánh lễ được cử hành theo sách lễ của Đức Phaolô VI, nên không phải là thánh lễ theo hình thức ngoại thường.
Một nguồn tin Vatican có hiểu biết về các sự kiện, đề nghị được giấu tên, nhấn mạnh với CNA rằng những cuộc thảo luận này cũng đứng sau cuộc tranh giành quyền lực dẫn đến cáo buộc quản lý yếu kém tại Tổ chức Thánh Phêrô. Cơ sở này đảm nhận việc bảo trì Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô.
Sau những cáo buộc này và cuộc điều tra do công tố viên Vatican khởi xướng, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đưa ra quyết định chưa từng có khi đặt Tổ chức Thánh Phêrô dưới quyền một ủy viên bất thường, Đức Tổng Giám mục Mario Giordana.
Theo các nguồn tin của Vatican, dường như có hai ứng viên thay thế Hồng y Comastri. Một là Hồng y Konrad Krajewski, quan phát chẩn của Đức Giáo Hoàng. Hồng y Krajewski nằm trong vòng trong của Đức Giáo Hoàng, và Đức Giáo Hoàng đánh giá cao công việc của ngài đối với người nghèo. Trong số các sáng kiến của ngài, có việc lắp đặt vòi hoa sen cho người vô gia cư sống ở hàng cột Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô, mở hai ký túc xá cho người vô gia cư trong các cơ sở của Vatican xung quanh Vương CungThánh Đường Thánh Phêrô, và các dịch vụ y tế và tiệm cắt tóc ở bên cạnh hàng rào.
Ứng cử viên khác sẽ là Hồng y Mauro Gambetti. Hồng y Gambetti hiện là Giám quản của Đan viện thánh Assisi. Là một đan sĩ dòng Phanxicô, Hồng y Gambetti chưa được chỉ định vào nhiệm sở nào. Sau khi được tạo lập tư cách hồng y, ngài trở lại Assisi, chờ đợi lời mời gọi của Đức Giáo Hoàng.
Nếu Hồng y Gambetti thực sự trở thành người kế nhiệm Hồng y Comastri, việc bổ nhiệm ngài có thể là bước đầu tiên trong sự thay đổi thế hệ ở một số vị trí hàng đầu của Vatican. Các Hồng y Marc Ouellet, Leonardo Sandri, Luis Ladaria, Giuseppe Versaldi, Beniamino Stella, và Giuseppe Bertello đều đã lớn hơn tuổi nghỉ hưu. Đức Giáo Hoàng có thể đã tìm kiếm những người kế vị lần lượt nắm quyền lãnh đạo các Bộ đặc trách về các Giáo hội Đông phương, Bộ Giáo lý Đức tin, Bộ Giáo dục Công giáo, Bộ Giáo sĩ, và tại cơ quan hành chính Thành Quốc Vatican.
Phêrô Phạm Văn Trung chuyển ngữ.