Điều gì đằng sau tin đồn rằng Giáo hoàng Phanxicô sẽ từ chức?
TT (Rome, Italy, 31/8/2021, CNA, Andrea Gagliarducci) - Bất chấp những tin đồn đang diễn ra, không có xác nhận nào rằng Giáo hoàng Phanxicô đang soạn thảo một văn kiện xác định vai trò và nhiệm vụ của một Giáo hoàng Danh dự. Cũng không có dấu hiệu nào cho thấy Đức Thánh Cha Phanxicô có thể sớm từ bỏ chức vụ Petrine (Giáo hoàng), như Đức Bênêđíctô XVI đã làm trước ngài.
Tuy nhiên, một số nguồn tin ở Vatican tiếp tục tin rằng những kịch bản này có thể xảy ra, đặc biệt là vì chúng dường như đan xen lẫn nhau: Tin đồn về việc từ chức của Giáo hoàng Phanxicô được sinh ra từ những tin đồn về một tài liệu khả dĩ về tình trạng của Giáo hoàng Danh dự, điều này cũng thúc đẩy một thảo luận về một mật nghị cuối cùng.
Nếu một tài liệu về vai trò và chức năng của Giáo hoàng Danh dự đang được nghiên cứu, thì đó là một bí mật được giữ kín. Một nguồn tin đáng tin cậy của Vatican nói rằng không thể loại trừ cam kết như vậy vì có khả năng Giáo hoàng đang đích thân soạn thảo tài liệu và ngài sẽ đệ trình nó cho các cơ quan chịu trách nhiệm xuất bản chỉ sau khi bản thảo được hoàn thành.
Những áp lực để xác định rõ hơn địa vị của một Giáo hoàng Danh dự đã bắt đầu từ một thời gian trước. Có lúc, nhà thần học Andrea Grillo thậm chí còn đi xa đến mức yêu cầu thiết lập một "cái chết thể chế - institutional death" cho một Giáo hoàng Danh dự, than thở về những tuyên bố liên tục của Đức Benedict XVI, mà theo ông, là "sự can thiệp".
Nhu cầu điều chỉnh tốt hơn về hình ảnh của một Giáo hoàng Danh dự đến từ các giới tin rằng họ là những người ủng hộ Giáo hoàng Phanxicô và lo ngại rằng tuyên bố công khai của ĐGH Benedict XVI có thể tạo ra sự nhầm lẫn xung quanh thẩm quyền của Đức Phanxicô. Nhóm này đặc biệt chỉ trích khi Đức Tổng Giám mục Georg Gaenswein, thư ký riêng của Đức Bênêđíctô XVI, mô tả tình hình hiện nay là "ngoại lệ", bởi vì điều mà ngài mô tả là một "triều đại giáo hoàng tích cực" và "một triều đại chiêm niệm".
ĐGH Benedict XVI quyết định không thành luật về vai trò của mình sau khi từ chức. Nhưng ngài quyết định tiếp tục mặc chiếc áo trắng và lấy "Giáo hoàng danh dự" làm danh hiệu. Điều này khác với ý tưởng truyền thống rằng một Giáo hoàng sẽ trở lại làm hồng y một khi ngài từ bỏ triều đại giáo hoàng. Đức Piô XII, người đã để lại một lá thư từ chức nếu Đức Quốc xã thực hiện kế hoạch bắt cóc ngài, đã nghĩ như vậy. "Khi họ đến nơi, họ sẽ đưa Hồng y Pacelli, chứ không phải Giáo hoàng Pius XII," ngài được cho là đã nói.
Theo nhà thần học người Ý Giovanni Cavalcoli, Đức Bênêđíctô XVI tiếp tục mặc đồ trắng vì ngài coi chức giáo hoàng là một cuộc tấn phong giám mục thứ hai. Cuối cùng, các giám mục danh dự vẫn giữ các biểu tượng và tước hiệu của họ. Điều này cũng xảy ra với Giáo hoàng Danh dự, theo cách hiểu này.
Bằng cách này, Đức Benedict XVI cũng đảm bảo không ảnh hưởng đến mật nghị mà lẽ ra sẽ chọn người kế vị. Một hồng y, mặc dù là cựu giáo hoàng, có thể tham gia vào các cuộc họp trước mật nghị của các hồng y và do đó, chỉ đạo sự lựa chọn của người kế vị. Đức Benedict XVI không bao giờ làm điều đó.
Giáo hoàng Phanxicô sẽ làm gì vẫn còn là một bí ẩn. Cho đến nay, Đức Thánh Cha Phanxicô chưa bao giờ muốn xác định hình ảnh của Giáo hoàng Danh dự theo quan điểm pháp lý. Tuy nhiên, ngài vẫn duy trì mối quan hệ thân tình với ĐGH Benedict XVI và luôn đồng ý khi Giáo hoàng danh dự yêu cầu khả năng thể hiện bản thân. Trong một cuộc phỏng vấn đầu tiên với ngài vào năm 2014, ngài nói rằng "Giáo hoàng Danh dự không phải là một bức tượng và tham gia vào đời sống của Giáo hội."
Vậy tại sao ý tưởng thể chế hóa hình ảnh của Giáo hoàng Danh dự lại được đưa ra bây giờ?
Dường như có nhiều lý do khác nhau. Điều đầu tiên liên quan đến sức khỏe của Đức Thánh Cha Phanxicô. Sau cuộc phẫu thuật của mình vào ngày 4 tháng 7, Đức Giáo hoàng đã xuất hiện mạnh mẽ và khá năng động trước các cử tọa nói chung và các buổi Kinh Truyền Tin (Angelus) trong tháng Tám. Ngoài ra, ngài đang chuẩn bị một hành trình mục vụ khá tốt đến Budapest và Slovakia. Mặc dù vậy, những tin đồn về việc Giáo hoàng có thể mắc bệnh "thoái hóa" và "mãn tính" (theo cách nói của trang Il Sismografo) đã thúc đẩy các cuộc thảo luận về bản chất của mật nghị tiếp theo.
Việc thúc đẩy cải cách các quy tắc mật ước bắt đầu từ các tác giả ủng hộ ĐGH Phanxicô. Đầu tiên, Alberto Melloni và sau đó là Massimo Faggioli lập luận ủng hộ mật nghị với sự cô lập kéo dài của các hồng y, ngay từ các cuộc họp trước mật nghị, diễn ra bán công khai trong một tuần trước khi diễn ra các thủ tục bí mật tại Nhà nguyện Sistine. Cả hai cũng tranh cãi trong một khoảng thời gian giữa việc tuyên bố người được bầu và việc chấp nhận của ngài để vị Giáo hoàng được bầu có thể bị xem xét kỹ lưỡng về "bộ xương trong tủ - skeletons in the closet" ["Skeletons in the Closet" là bộ phim truyền hình dài tập kinh dị về khuya, có sự góp mặt của Góa phụ và người chồng đã chết của cô, Charlie. Để có một bộ xương trong tủ quần áo là có bất kỳ bí mật nào mà bạn không muốn tiết lộ. - Chú thích của người dịch] có thể làm hỏng triều đại của ngài.
Sau đó, có một cuộc thảo luận pháp lý đang diễn ra liên quan đến những gì một số chuyên gia cho là những thiếu sót nghiêm trọng. Giáo sư người Ý về Giáo luật tại Đại học Bologna Geraldina Boni đã soạn thảo một nghiên cứu về chủ đề này.
Boni, trong nghiên cứu của mình, đã được thảo luận trong các cộng đồng ở Vatican, trình bày "lý do cho sự cần thiết và cấp bách của sự can thiệp từ nhà lập pháp tối cao của Giáo hội (Giáo hoàng) để lấp đầy hai lỗ hổng pháp lý:" các quy định của Tòa Thánh khi nào Giáo hoàng không thể thực thi chức vụ của mình, tạm thời hoặc vĩnh viễn vì "một trở ngại không thể đảo ngược", và các quy định về "tư cách pháp nhân của một giáo hoàng La Mã đã từ chức khỏi chức vụ của mình".
Tóm lại: phải làm gì khi một Giáo hoàng mắc bệnh ảnh hưởng đến trí tuệ và ý chí của ngài? Và tư cách của Giáo hoàng danh dự là gì?
Các cuộc trò chuyện ngày càng tăng về bài luận của Boni đã dẫn đến tin đồn về việc từ chức của Giáo hoàng Phanxicô. Logic là thế này: Nếu chúng ta đã bắt đầu thảo luận về tình trạng của Giáo hoàng Danh dự, thì có nghĩa là Giáo hoàng muốn từ chức.
Thực tế là chưa bao giờ có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Đức Thánh Cha Phanxicô muốn từ chức. ĐGH Phanxicô nói với Nelson Castro, trong một cuộc phỏng vấn trong cuốn sách "La Salud de los Papas" ("Sức khỏe của các Giáo hoàng"), rằng ngài thấy mình đang chết "với tư cách là Giáo hoàng, hoặc tại vị hoặc danh dự."
Theo một linh mục người Argentina, người đã biết Giáo hoàng Phanxicô từ những ngày còn ở Buenos Aires, "chỉ có một lý do khiến Giáo hoàng Phanxicô từ chức: để ngài có thể tác động đến quá trình chọn người kế vị."
Đó là một cách đọc hơi khắc nghiệt về tính cách của Đức Thánh Cha Phanxicô. Tuy nhiên, nếu các quy tắc được cho là mới quy định rằng Giáo hoàng Danh dự nằm trong hàng ngũ các hồng y, thì sự hiện diện của ngài trong các đại hội đồng trước mật nghị chắc chắn có thể ảnh hưởng đến sự lựa chọn của các hồng y đồng nghiệp của ngài.
Bao nhiêu trong số tất cả những điều này là tin đồn, và bao nhiêu là sự thật? Thứ nhất, đúng là sức khỏe của Giáo hoàng đã bị giáng một đòn nặng nề và bản thân Giáo hoàng Phanxicô đã bắt đầu đẩy nhanh một số quyết định trong trường hợp có điều gì đó xảy ra.
Các nguồn tin của Vatican nói với CNA rằng hiện họ mong đợi quá trình cải tổ Giáo triều dường như không bao giờ kết thúc, có thể diễn ra trong khoảng thời gian từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 10; một giáo viện mới để thành lập 5 hoặc 6 hồng y mới vào đầu tháng 10; và sau đó là "một loạt các quyết định với giọng điệu gay gắt," tương tự như việc xuất bản Traditionis Custodes (Người Giữ Truyền Thống).
Theo một nguồn tin, "không ai mong đợi Giáo hoàng sớm qua đời hoặc từ chức. Nhưng mọi người đang chuẩn bị để không bị bất ngờ khi nó xảy ra".
Cao Nguyên dịch
Nguồn: https://www.catholicnewsagency.com/news/248814/analysis-whats-behind-rumors-that-pope-francis-will-resign